De reis van je kleding

Vanochtend ben je opgestaan en heb je een setje kleren uitgezocht om aan te trekken. Ik durf te wedden dat jij je toen niet hebt afgevraagd waar de kleding die je nu draagt vandaan komt. Dat is niet zo gek. Maar kijk nu eens in het label van je shirt. Wat staat daar? De kans is groot dat daar staat dat het in China, Bangladesh of India is gemaakt. Maar wist je dat het label “Made in…” eigenlijk  niets zegt over waar de kleding daadwerkelijk is geproduceerd? Je kleding reist namelijk de hele wereld over voordat het uiteindelijk bij jou in de kast belandt. In dit artikel neem ik je mee op de reis van je kleding.

Een wereldreiziger

Voordat onze kleding van ons wordt, reist het de hele wereld over. Alle processen die nodig zijn om een kledingstuk te maken, vinden namelijk plaats op een andere locatie, vaak in verschillende landen. Zelfs binnen één land kan het zijn dat een kledingstuk van plek naar plek wordt verplaatst. Sommige kledingstukken worden wel in zeven verschillende landen vervaardigd.

De belangrijkste reden waarom onze kleding zoveel reist, is omdat dit uiteindelijk de productie het goedkoopst maakt. De producenten besteden de vervaardiging van de kleding uit aan de laagste bieder. Zelfs inclusief de transportkosten is dit vaak goedkoper. Best bizar, als je daarover nadenkt.

Daarbij is dit ook een ideale manier om wetgeving die goedkope productie bemoeilijkt,  te omzeilen. Door een product van land naar land te verplaatsen, heb je als kledingproducent telkens weer de mogelijkheid om bemoeilijkende wetgeving te ontlopen. Op die manier kan wat bijvoorbeeld in Vietnam verboden is, legaal worden uitgevoerd in bijvoorbeeld Haïti.

De reis van katoenen kleding

Katoen is de populairste textielsoort. Dit komt mede doordat jeans wereldwijd enorm populair zijn. Om je een beeld te geven van de reis die je kleding maakt, laat ik je in dit artikel zien door welke landen je katoenen kleding reist voordat het van jou wordt.

1. Van vezel naar textiel

Vezel is de basis van je kledingstuk. In het geval van een katoenen kledingstuk begint de reis van je kleding daarom op de katoenplantages waar de katoen groeit. Katoen wordt het meest verbouwd in China, India en de Verenigde staten. Maar ook landen zoals Oezbekistan en Turkije wordt veel katoen verbouwd.

2. Ontkorrelen

Nadat de planten zijn geplukt, moeten de katoenbolletjes netjes worden gemaakt. Met een machine worden de bolletjes uitgekamd. Dit wordt ook wel ontkorrelen genoemd. Op deze manier kunnen achtergebleven pitten en andere restproducten van het katoen worden gescheiden. Meestal vindt dit plaats in het land waar de katoen is verbouwd.

3. Spinnen tot draad en garen

Zodra het katoen is ontkorrelt, kan het gesponnen of geweven worden tot garen en draden. Dit wordt vaak in landen zoals China en Vietnam gedaan.

4. Weven of breiden tot lappen textiel

Een hoopje losse garen en draden, maakt nog geen textiel. Nadat de draden zijn gesponnen, moeten er lappen textiel van worden geweven. Hiervoor reizen de draden af naar Oost- Europa. Vooral in Polen zijn veel weverijen te vinden.

5. Textielveredeling

Nadat de draden en garen tot rollentextiel zijn geweven, heb je er nog niet zoveel aan. De textiel is dan namelijk nog wit en grauw. Om het tot iets verkoopbaars te maken, is het proces van veredeling nodig. Dit zijn alle processen die nodig zijn om de kleding verfraaien en aantrekkelijk te maken voor de verkoop. Wassen, bleken, verven, bedrukken en appreteren (kreukvrij of antimicrobieel maken) van textielvezels en –stoffen, het hoort er allemaal bij.

Deze werkzaamheden worden in allerlei verschillende landen uitgevoerd. Van Azië tot aan Zuid-Amerika. Het kan daarbij voorkomen dat het textiel eerst in Bangladesh wordt gewassen, vervolgens naar Haïti wordt gevlogen om te worden gebleekt en daarna weer in Bangladesh te worden geverfd.

6. Confectie

Confectie is het productieproces waarbij van de textiel daadwerkelijk een kledingstuk wordt gemaakt. Net als bij de textielveredeling wordt ook dit deel van het proces opgeknipt. Hierdoor kan het zijn dat bijvoorbeeld het patroon wordt geknipt in El Salvador, in China de zakken aan een broek wordt gemaakt, in Bangladesh de knopen eraan worden gezet en in Cambodja de zoom in de broek wordt gemaakt. Als in India de labels in het kledingstuk worden genaaid, dan staat om die reden “Made in India” in.

Je leest het, de werknemers die aan het kledingstuk werken, maken allen maar een klein onderdeel van het productieproces mee. Dag in dag uit doen ze dezelfde handeling keer op keer. Geestdodend, en ziektes zoals RSI liggen hierdoor op de loer!

7. Handel

Zodra het kledingstuk af is, gaat het wederom op reis. Dit keer reist het af naar de landen waar ze zullen worden verkocht. Ook in deze fase zal de kleding de nodige kilometers afleggen. Ze worden namelijk eerst naar distributiecentra vervoerd, van waaruit ze naar de verschillende winkels worden gebracht. Soms is dit distributiecentrum in hetzelfde land, soms ook niet.

8. Jij

Uiteindelijk koop jij de kleding. De reis van de kleding gaat vanaf dat moment met jou verder. Het gaat waar jij gaat, het ervaart wat jij ervaart.

9. Afvalverwerking

Als jij op een gegeven moment je kleding niet meer wilt dragen, vervolgt de reis van je kleding zich zonder jou. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je de kleding ruilt of schenkt aan een goed doel. Ook kan het zijn dat je de kleding wegdoet omdat het kapot is. Deze kleding kan worden gerecycled tot nieuwe kleding of nieuw textiel.

Gooi je textiel trouwens niet in de afvalbak, maar in de daarvoor bestemde kledingcontainers. Ik schreef hier eerder een apart artikel over. Lees dat zeker even na!

Zo doneer je het bijvoorbeeld aan een goed doel of ruil je het om tijdens een kledingruil. Mocht je kledingstuk kapot zijn, dan kan het worden gerecycled tot nieuwe textiel waardoor je oude kledingstuk een nieuw leven krijgt.

Wat een avontuur! 

Als je kleding zou kunnen praten, dan zou die je een hoop te vertellen hebben! Het is haast niet voor te stellen op hoeveel plekken je kleding is geweest. Keer op keer zitten er weer nieuwe mensenhanden aan de kleding. Helaas worden deze mensen bijna altijd onderbetaald. Keer op keer wordt er veel energie verbruikt om het stuk van A naar B te verplaatsen. Helaas vervuilt dit iedere keer weer onze aarde.

Dat dit hele proces voorafgaat aan kleding, is niet iets waar je zo 1,2,3 aan zal denken, maar het hoort er wel bij. Mocht je binnenkort weer aan het winkelen zijn, denk dan nog eens aan dit artikel. Kun je ook kiezen voor een alternatief kledingstuk dat dichterbij huis is geproduceerd? Is de Palace of Bliss Eerlijke Merkengids vind je een overzicht van eerlijke merken die dicht bij huis produceren. Of moet je het misschien laten hangen omdat je het helemaal niet nodig hebt? Het zou immers zonde zijn als deze wereldreiziger ergens achter in je kast eindigt.

Wist jij al dat kleding flink moet reizen voordat het van jou wordt?

Bronnen:

Pan Germany
Talking Dress, Marieke van Eyskoot